جرثقیل‌های سقفی، یکی از انواع جرثقیل‌های ثابت بوده و برای جابه‌جایی بار در انبارها، سوله‌ها و محیط‌های بسته و عموماً مسقف کارگاهی به کار می‌روند. جرثقیل‌های سقفی در دو نوع تک پل و دو پل تولید می‌شوند؛ پل‌های جرثقیل بر روی دو ریل افقی موازی که در امتداد طولی دیوارهای سوله یا انبار و در ارتفاع مناسبی نصب شده‌اند، حرکت کرده و امکان جابه‌جایی بار را در محورهای طولی و عرضی فراهم می‌کنند.

برای حرکت سازه جرثقیل روی ریل‌های طولی، باید از موتور و گیربکس صنعتی مناسبی برای راهبرهای دو طرف آن استفاده شود. راهبر جرثقیل همچنین با نام‌های کلگی یا کالسکه جرثقیل سقفی نیز شناخته می‌شود. موتور و گیربکس راهبر جرثقیل سقفی نقش بسیار مهمی در انتقال مطمئن نیرو به چرخ‌های کلگی و به‌طورکلی امنیت جرثقیل دارند. به همین علت در این مقاله به بررسی انواع گیربکس راهبر جرثقیل سقفی پرداخته و در انتهای مقاله جدولی برای انتخاب موتور و گیربکس مناسب در اختیار شما قرار داده‌ایم؛ اما پیش از آن، بهتر است با اجزای مختلف کلگی جرثقیل سقفی بیشتر آشنا شویم.

اجزای کلگی جرثقیل سقفی
اجزای کلگی جرثقیل سقفی تک پل و دو پل

اجزای کلگی جرثقیل سقفی تک پل و دو پل

پیشرانه فعال واحد محرک شامل چرخ، موتور و گیربکس جرثقیل سقفی
محل اتصال تیرآهن پل و راهبر جرثقیل سقفی
اسکلت بدنه کالسکه انتهایی جرثقیل سقفی
پیشرانه غیرفعال واحد محرک (چرخ بیکار)
اجزای پیشرانه کلگی جرثقیل

اجزای پیشرانه جرثقیل سقفی

چرخ بیکار
چرخ پیشرانه فعال
شفت اتصال‌دهنده موتور گیربکس کالسکه جرثقیل سقفی و چرخ
گیربکس راهبر جرثقیل سقفی
الکتروموتور
انتخاب گیربکس راهبر جرثقیل
انتخاب موتور و گیربکس راهبر جرثقیل سقفی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:

نوع جرثقیل: جرثقیل‌های سقفی به دو نوع تک پل و دو پل تقسیم می‌شوند. از جرثقیل‌های سقفی تک پل برای محیط‌های کوچک‌تر و بارهای کمتر استفاده می‌شود؛ اما جرثقیل‌های دو پل در محیط‌هایی که طول بیشتری دارند و نیاز به جابه‌جایی بارهای سنگین‌تری باشد، استفاده می‌شود.
ظرفیت جرثقیل: منظور از ظرفیت جرثقیل سقفی، میزان بار قابل‌جابه‌جایی با آن است. ظرفیت جرثقیل‌های سقفی در حالت عادی بین 1 تا 10 است. برای بارهای بیشتر از 10 تن معمولاً از انواع خاص‌تر جرثقیل‌های سقفی استفاده می‌شود.
نوع گیربکس: باتوجه‌به ظرفیت جرثقیل می‌توانید از انواع گیربکس حلزونی، هلیکال آویز یا بول هلیکال برای راهبر جرثقیل سقفی استفاده کنید. مهم‌ترین نکته در انتخاب موتور و گیربکس راهبر جرثقیل این است که دور خروجی هر دو طرف یکسان باشد تا تعادل جرثقیل حفظ شود.
دور خروجی گیربکس: سرعت خروجی مطلوب برای گیربکس راهبر جرثقیل سقفی بین 30 تا 40 دور بر دقیقه است. از آن جایی که سرعت حرکت دو راهبر باید یکسان باشد، پیشنهاد می‌کنیم از موتور و گیربکس یکسان برای راهبرها استفاده شود. همچنین بهتر است هر دو موتور گیربکس به‌وسیله اینورترهای مجزایی راه‌اندازی شوند تا کنترل دور خروجی آن‌ها بادقت بالاتری انجام گیرد.
ابعاد گیربکس: در مواردی که فضا محدود است و حرکت عرضی جرثقیل باید در بیشترین حد ممکن انجام شود، بهتر است از گیربکس‌های هلیکال آویز برای راهبر جرثقیل استفاده شود که فضای بسیار کمی اشغال می‌کنند و راندمان بالایی دارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه محاسبات انتخاب موتور و گیربکس، پیشنهاد می‌کنیم مقاله راهنمای انتخاب گیربکس صنعتی را مطالعه فرمایید.

جدول انتخاب موتور گیربکس جرثقیل سقفی
در جدول‌های زیر بر اساس نوع جرثقیل و ظرفیت بار آن، توان موتور و نوع گیربکس مناسب برای راهبر جرثقیل را به شما پیشنهاد داده‌ایم.